رضا سلیمان نژاد؛ امیرحسین علی بیگی؛ لاله صالحی
دوره 1، شماره 1 ، شهریور 1402، ، صفحه 169-193
چکیده
یکی از سیاست‌های توسعه‌ای متناسب با شرایط مناطق روستایی گردشگری پایدار کشاورزی است. اکثر کشورهای جهان نیز این نوع گردشگری را به عنوان راهبردی نوین برای توسعه نواحی روستایی مدنظر قرار داده‌اند، اما ...
بیشتر
یکی از سیاست‌های توسعه‌ای متناسب با شرایط مناطق روستایی گردشگری پایدار کشاورزی است. اکثر کشورهای جهان نیز این نوع گردشگری را به عنوان راهبردی نوین برای توسعه نواحی روستایی مدنظر قرار داده‌اند، اما پایداری گردشگری کشاورزی در ایران و به‌خصوص استان مازندران قابل‌تردید است. این پژوهش توصیفی- همبستگی با هدف تبیین پایداری گردشگری کشاورزی در غرب استان مازندران و متغیرهای تأثیرگذار بر آن انجام گرفت. جامعه آماری پژوهش 72 نفر از کشاورزان دارای سایت گردشگری کشاورزی در غرب استان مازندران بودند که به روش خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها پرسشنامه‌ای محقق ساخته بود که بر اساس مبانی نظری و سه مرحله دلفی از طریق مصاحبه با 21 نفر از کارشناسان حوزه گردشگری کشاورزی در سازمان‌های مختلف که به صورت هدفمند انتخاب شدند، 86 شاخص در قالب ابعاد اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و زیست‌محیطی شناسایی گردید. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه به تأیید پانل متخصصان رسید و پایایی پرسشنامه از طریق آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت. به‌منظور بررسی میزان پایداری از طبقات پنج‌گانه پرسکات-آلن استفاده شد. نتایج نشان داد که وضعیت گردشگری کشاورزی در غرب مازندران ناپایدار است. این پایداری در ابعاد اجتماعی، فرهنگی و زیست‌محیطی تقریباً ناپایدار و از لحاظ اقتصادی از پایداری متوسط برخوردار می‌باشد. شهرستان تنکابن نسبت به رامسر و چالوس از پایداری بهتری در سه بعد اجتماعی، فرهنگی و زیست‌محیطی برخوردار بود؛ اما این اختلاف بر اساس آزمون تجزیه و تحلیل واریانس یکطرفه معنی‌دار نبود. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نیز نشان داد که سه متغیر اندازه مزرعه، سابقه فعالیت در زمینه گردشگری کشاورزی و درآمد بیشترین تأثیر را بر دیدگاه کشاورزان در ارتباط با پایداری گردشگری کشاورزی داشته‌اند. لازم است جهت توسعه گردشگری کشاورزی به اصول پایداری و ابعاد مختلف آن توجه شود تا ضمن بهره‌مندی از مزایای آن از آسیب‌ها در راستای توسعه پایدار جلوگیری شود.
